Strona korzysta z plików cookies w celu realizacji usług i zgodnie z Polityką Prywatności. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do plików cookies w Twojej przeglądarce. X
poniedziałek 11 listopada 2024 | imieniny: Bartłomiej, Marcin - Święto Niepodległości Biuletyn Informacji Publicznej   
Aktualności
Nasze władze
Atrakcje turystyczne
Plan gminy
Komunikacja
Katalog firm
Menu

ZPORR
URZĄD GMINY
PREZENTACJA GMINY
GOSPODARKA
INFORMATOR
Działalność profilaktyczna i pomocowa
KULTURA
GOK
SPORT
OŚWIATA
Biblioteka Publiczna
Oferta biblioteki...
OSiW OHP Niechanowo
OSP Niechanowo
Koło Pszczelarzy...
Z KART HISTORII
Wieś Kędzierzyn
REKLAMA FIRM
Kalendarz imprez
Świetlice...
Rewolucja śmieciowa
Informacje dla pracodawców...
Wybory Prezydenta RP 2015...
Referendum 2015...
Wybory Parlamentarne 2015
Wybory samorządowe 2018
Wybory do Parlamentu Europejskiego 2019
Wybory do Parlamentu RP - 2019...
RODO
Galeria
Sonda
Plany budowy ścieżek rowerowych...
Czy jest Pan/Pani zwolennikiem budowy ścieżek rowerowych na terenie naszej gminy (Gniezno-Niechanowo oraz Niechanowo-Cielimowo)?
Tak
Nie
Nie mam zdania
Zobacz wyniki | Głosuj
  
  
Rys historyczny
  

We wczesnym średniowieczu (VI – VII w.) na terenie dzisiejszej gminy istniała już prawdopodobnie mała, stała osada słowiańska. Świadczy o tym bliskość ówczesnej siedziby książęcej w najbliższym sąsiedztwie Gniezna – stolicy plemiennego państwa Polan.

W odległej przeszłości osada ta była ośrodkiem pogańskiego kultu religijnego.

Najstarszy zapis historyczny, w którym wymienia się nazwę NIECHANOWO, pochodzi z końca XIII wieku. Pochodzenie tej nazwy było przedmiotem licznych dociekań. Przypuszcza się, że nazwę swą wieś zawdzięcza rycerzowi o imieniu NIECHAN. Człowiek ten został w zamierzchłych czasach osiedlony przez księcia Gnieźnieńskiego i od jego imienia nazywano tę miejscowość NIECHANOWEM.


Pałac w Arcugowie

Pierwszym znanym rodem, którego członkowie dzierżyli niechanowską ziemię, był stary ród PORAJÓW, zwany później rodem RÓŻYCÓW. Rodzina ta pochodziła z czeskich Sławników, z których wywodził się św. Wojciech. W latach 1200-1270 rodzina ta ufundowała kościół niechanowski. Należy on do najstarszych fundacji na ziemiach polskich.

Około roku 1270 nastąpił znaczny rozwój rzemiosła oraz handlu. Ożywienie to spowodowało, że przebiegający przez te tereny szlak bursztynowy na wschód pozwolił na powstanie jarmarków odbywających się 3 razy w roku w NIECHANOWIE  i GNIEŹNIE. 

NIECHANOWO było ośrodkiem
„Klucza” dóbr niechanowskich, do których przynależały wsie: MIROSZKA, NOWA WIEŚ, DRACHOWO, KARSEWO.

Lata 1278-1279 to czas ważnego dzieła dokonanego przez RÓŻYCÓW, a mianowicie lokacji wsi na prawie niemieckim. W podległych sobie miejscowościach i osadach powstały sołectwa. Z chwilą ustanowienia lokacji osady niechanowskiej ustalono też dla niej herb pierwszego rodu, tj. PORAJÓW – herb polski, zwany „róża biała” w polu czerwonym.

W roku 1331 przez NIECHANOWO przeszła krzyżacka zawierucha, której ofiarą padł kościół. Został on doszczętnie złupiony.

Po śmierci ostatniego z PORAJÓW, MICHAŁA RÓŻYCA, posiadłości niechanowskie przeszły w ręce ZARĘBÓW-BRZOSTOWSKICH.
Senior tego rodu, ks. Brzostowski, był człowiekiem wielce zasłużonym dla Polski. Uczestniczył w sławnym soborze w jako doradca arcybiskupa Trąby. Po Brzostowskich dziedzictwo objął ród Tomickich z Iwna. Z nich wywodzi się Piotr Tomicki, biskup krakowski i doradca króla Zygmunta Starego. Jan Tomicki przyłączył do posiadłości niechanowskich w roku 1520 Żelazkowo wraz z przyległymi lasami. Budował na starych fundamentach nowy kościół oraz zafundował dzwon, skradziony  w 1939 roku przez Niemców.

W roku 1651 nowym panem włości został Stanisław Działyński. Dziedzic ten należał do najwybitniejszych mężów polskich XVII w. Był wojewodą malborskim. Na potrzeby wojenne z samego Niechanowa wystawił poczet czternastu zbrojnych ludzi, za co sejm polski złożył mu podziękowanie. Niechanowo było siedzibą senatorską i tu zjeżdżali się liczni senatorowie i posłowie.

Przyszedł rok 1655 a wraz z nim potop szwedzki. Klęska wojenna dała się odczuć i w tej okolicy. Długoletnie walki zdziesiątkowały ludność i zniszczyły ich dobytek.      

Kłopoty finansowe skłoniły DZIAŁYŃSKICH do sprzedaży posiadłości. Dobra te przeszły w roku 1740 w ręce niemieckiego hrabiego HENRYKA BRUHLA. Był on znanym w historii Polski wierzyciel i zarazem minister króla Augusta I i Augusta III. Nowy właściciel sprowadził z Bawarii Niemców, których osiedlił w okolicznych wioskach.

W roku 1789 nowymi właścicielami dóbr niechanowskich zostali GARCZYŃSCY ze Zbąszynia. Zbudowali oni na starych fundamentach nowy pałac, który w takim stylu pozostał aż do dziś.

NIECHANOWO po bankructwie Garczyńskich przeszło w posiadanie rodziny Mielżyńskich. Rodzina ta postawiła w roku 1818 nową, murowaną szkołę. Rząd Pruski pobudował w roku 1911 nowy gmach szkolny, stojący do dziś, a starą szkołę oddał do użytku stowarzyszeniu katolickiemu.

W roku 1820 włości Niechanowie ponownie zmieniły właściciela. Nabył je jeden z najbogatszych ziemian Polski hrabia Potulicki, by w roku 1847 oddać je w ręce hrabiego Franciszka ŻÓŁTOWSKIEGO. Włączył on do „Klucza” dóbr niechanowskich Małachowo, Witkowo i Ruchocinek. Założył też nowe osiedle Folwark, Marysin. W tych latach hrabia był posłem do sejmu pruskiego.

Germanizacja, która objęła te tereny, nie złamała ducha patriotyzmu wśród miejscowej ludności. Wszelkimi siłami starali się przeciwstawić się niemieckiej polityce. W 1873 roku hrabia ŻÓŁTOWSKI powołał na tym terenie Kółko Rolnicze, jako jedno z pierwszych o charakterze świecko-religijnym. Zadaniem tego Kółka było podniesienie wiedzy fachowej wśród rolników i wspólna obrona przed zalewem niemczyzny.

Hrabia Żółtowski nie doczekał się wolności kraju. Zmarł w roku 1894. Pochowano go w kościele niechanowskim. Nowym właścicielem został jego syn, Stanisław ŻÓŁTOWSKI.  Kontynuował on linię polityczną swojego ojca. Pozostawił po sobie pamięć dobrego patrioty.

Wybuch I wojny światowej wzbudził nowe nadzieje na odzyskanie niepodległości. Niemcy powołali pod broń młodzież z Niechanowa. Zebrali też jeden dzwon z fundacji Tomickich. To wszystko spotęgowało nienawiść i reakcje w społeczeństwie polskim. Opór i samoobrona ludności wzrastała z każdym dniem i to zarówno na polu gospodarczym, jak i kulturalnym. Wolność, która nadeszła została odkupiona wieloma ofiarami. Radość z odzyskanej wolności zrekompensowała wszelkie straty.

Jeszcze Polacy nie zdążyli podźwignąć kraju z ruiny gospodarczo-politycznej, a już nowa tragedia zbliżała się do Rzeczpospolitej.  Przyszedł wrzesień 1939 roku, a razem z nim nowa niewola. W stosunku do bezbronnej ludności polskiej Niemcy stosowali celowy terror połączony z okrucieństwem. Aresztowano wielu działaczy kulturalnych i społecznych. wielkie straty poniosła w tym czasie kultura religijna. Niemcy skonfiskowali mienie wielu organizacji kulturowo-oświatowych. Zniszczono wszystkie biblioteki gminy. Pałac niechanowski został splądrowany, a zabytki muzealne wywieziono do Rzeszy. Na terenie lasu Jelonek wojsko Wermahtu i Gestapo dokonało wielu egzekucji na uczestnikach ruchu oporu.

Dziś w tym miejscu uświęconym krwią Polaków, stoi pomnik „ Męczeństwa i chwały”. Wykonawcami pomnika byli członkowie Koła Gminnego ZBOWID-u w Niechanowie. W 40 rocznicę napaści hitlerowskiej Niemiec na Polskę dokonano aktu odsłonięcia pomnika.

 
«« wstecz
drukuj wyślij ten link
Kalendarz wydarzeń
Listopad 2024

N Pn Wt Śr Cz Pt Sob
12
3456789
10111213141516
17181920212223
24252627282930
 
Mapa
 
Zapraszamy na stronę SP w Niechanowie...
Zapraszamy na stronę internetową SP w Jarząbkowie
Zapraszamy na stronę UKS Błyskawica...
GLKS Pelikan Niechanowo zaprasza...
HISTORIA KOŁA PSZCZELARZY W NIECHANOWIE...
Zapraszamy na naszą stronę...
Gminny Ośrodek Kultury w Niechanowie...
Stowarzyszenie Rodziców Ziemi Niechanowskiej...
System Informacji Przestrzennej - Gmina Niechanowo
Biblioteka Publiczna Gminy Niechanowo
XXV Ogólnopolski Bieg Niechana
Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Niechanowie
Punktem Wspierania Biznesu
Akademia Piłkarska Niechanowo
Gmina Niechanowo - kanał filmowy na YouTube
Gmina Niechanowo na FB
Koło Gospodyń Wiejskich w Cielimowie „Atomówki Cielimowo”
 
Subskrypcja

Zapraszamy do korzystania z naszego biuletynu informa-
cyjnego. Prosimy wpisać swój adres e-mail w pole poniżej.
dopisz
  
  
Aktualności|Sesje Rady Gminy|Budżet Gminy|Urzędy i instytucje|Kultura i oświata|Katalog firm|Ogłoszenia|Kontakt
© Gmina Niechanowo | on line: 1 odwiedzin: 5109554