Strona korzysta z plików cookies w celu realizacji usług i zgodnie z Polityką Prywatności. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do plików cookies w Twojej przeglądarce. X
czwartek 25 kwietnia 2024 | imieniny: Marek, Jarosław, Wasyl Biuletyn Informacji Publicznej   
Aktualności
Nasze władze
Atrakcje turystyczne
Plan gminy
Komunikacja
Katalog firm
Menu

ZPORR
URZĄD GMINY
PREZENTACJA GMINY
GOSPODARKA
INFORMATOR
Działalność profilaktyczna i pomocowa
KULTURA
GOK
SPORT
OŚWIATA
Biblioteka Publiczna
Oferta biblioteki...
OSiW OHP Niechanowo
OSP Niechanowo
Koło Pszczelarzy...
Z KART HISTORII
Wieś Kędzierzyn
REKLAMA FIRM
Kalendarz imprez
Świetlice...
Rewolucja śmieciowa
Informacje dla pracodawców...
Wybory Prezydenta RP 2015...
Referendum 2015...
Wybory Parlamentarne 2015
Wybory samorządowe 2018
Wybory do Parlamentu Europejskiego 2019
Wybory do Parlamentu RP - 2019...
RODO
Galeria
Sonda
Plany budowy ścieżek rowerowych...
Czy jest Pan/Pani zwolennikiem budowy ścieżek rowerowych na terenie naszej gminy (Gniezno-Niechanowo oraz Niechanowo-Cielimowo)?
Tak
Nie
Nie mam zdania
Zobacz wyniki | Głosuj
  
  
XX wiek ...
  

1906 

W roku 1906 za staraniem Ks. proboszcza Mierzejewskiego i patronem Stanisława hr. Żółtowskiego oraz przy pomocy parafian kilkusetletni Kościół niechanowski został rozbudowany a mianowicie przedłużono Nawę Kościoła dobudowując część nową, ale murowaną.
Natomiast wieżę stojącą przez kilkaset lat przy głównym wejściu przeniesiono i ustawiono po lewej stronie Prezbiterium w miejsce Zakrystii. Zakrystię przeniesiono znów na prawą stronę. Pracę tą wykonano pod nadzorem architekta Lutscha z Berlina. Cała ta nietrudna przebudowa zeszpeciła starożytny Kościół. A przecież były to czasy względnego dobrobytu. Był zamiar wystawienia nowego murowanego Kościoła po wschodniej stronie cmentarza stary zaś zabytkowy Kościół miał służyć tylko nabożeństwom przygodnym jak np. pogrzebom. Podobno zwieziono nawet materiały budowlane. Parafianie chętnie na budowę  Kościoła się zgodzili tymczasem sprzeciwił się Ks. proboszcz Mierzejewski i dalsze prace przy rozbudowie Kościoła okazały się zbyteczne. Zlikwidowano starodawną chrzcielnicę, którą dopiero Ks. proboszcz Mrugas kazał na nowo ustawić w Kościele. Fatalnie rozwiązano sprawę podłogi w Kościele, w części murowanej. W części murowanej Kościoła zamurowano wielkie okno wstawiając tamże nagrobek Żółkowskich. Na nowo wybite dopiero w 1956 roku staraniem Ks. proboszcza Michalskiego obecnego Biskupa Gnieźnieńskiego. Kościół uzyskał więcej światła. Nagrobek przeniesiony zaś został do kaplicy pod wieżą. Najwięcej zeszpecone bogato złocone przez zamalowanie zwykłą białą olejną farbą. Przywrócenie tymże ołtarzom bogatych złoceń nastąpiło dopiero w 1920 i w 1939 roku. Ks. Mierzejewski niepotrzebnie zlikwidował groby swych poprzedników. Ks. Kiełkowicza i Luny z taką dokładnością, że nie wiemy gdzie się one znajdują. Po dokończonej rozbudowie Kościoła  wizytował parafię Ks. Biskup Andrzejewicz z Gniezna.

1907 

W Niechanowie założono drugie Towarzystwo o charakterze religijno- świeckim. Było to Towarzystwo Robotników Katolickich. Szerzyło ono oświatę i pogłębiało życie przez urządzanie odczytów i innych pogawędek. I to Towarzystwo zasłużyło się Kościołowi i Ojczyźnie. W roku 1908 zmarł w Zakopanem Stanisław hr. Żółtowski.
Pochowany został w grobowcu rodzinnym na cmentarzu przy Kościele w Niechanowie. Podkreślić należy jako pełne poświęcenie się nad podniesieniem oświaty rolniczej u siebie jak i u włościan polskich. Założył cały szereg Kółek Rolniczych w naszym województwie. Sam ze słynnym Ks. Wawrzyniakiem zasiadł w Zarządzie Wojewódzkim w Poznaniu. Z Niemcami toczył zaciętą walkę o każdą pędź ziemi polskiej. We wszystkich miastach polskich zakładał Banki Ludowe, pozostawił po sobie pamięć dobrego Polaka, katolika i obywatela. Dobra dziedziczne po Ojcu objął syn zmarłego Leon Żółtowski.

1910 

W roku 1910 sprawił Ks. proboszcz Mierzejewski nowe organy do Kościoła założone przez firmę Rychtalu ze Śląska, organy te jeszcze do dziś upiększają nabożeństwa liturgiczne.

1914 

Wybuch pierwszej wojny światowej. Całe zastępy młodych parafian powołano pod broń. Wielu już z nich nie wróciło. Skutki tej wojny odczuła też nasza parafia. Zabrano jeden dzwon fundacji Tomickich. Wywołuje to nienawiść i reakcje w społeczeństwie polskim. Opór i samoobrona społeczeństwa wzrasta z dnia na dzień tak na polu gospodarczym jak kulturalnym. Te środki oporu o samoobrony społeczeństwa niechanowskiego były skuteczne. O nie to właśnie rozbijały się wysiłki i ataki pruskiej polityki antypolskiej. Komisja kolonizacyjna na tym terenie nie może przymusowo wykupić i wywłaszczyć polskich właścicieli z ziemi. Nie dochodzi do żadnych kolonizacji w Niechanowie oraz w pobliskich wsiach. Miejsca naszych walczących braci i ojców zajęli przy pracy w polu liczne szeregi jeńców wojennych. O braku młodych parafian świadczy fakt, że w roku 1915 odbył się tylko 1 ślub .

1915 

W roku 1915 odbył wizytację pasterską Ks. Biskup Kleska z Gniezna.

1916 

W czasie trwania tej wojny opuścił naszą parafię długoletni proboszcz Ks. Mierzejewski. Był on także jednocześnie Dziekanem Dekanatu św. Trójcy w Gnieźnie. Ks. Mierzejewski zorganizował bractwo różańcowe i starał się nie zgubić kontaktu z parafianami, którzy zostali przez Niemców przesiedleni do Westfalii. Parafianie Ci ufundowali dla Kościoła parafialnego wspaniały sztandar Kościelny, który zabrali Niemcy w czasie II wojny światowej.

1918  

W dniu 9 listopada 1918 r. dochodzi do wybuchu rewolucji w Berlinie, upadku cesarstwa i ucieczki cesarza Wilhelma II. Na wieść, że w dniu 10.XI.1918 r. powstaje w Poznaniu Rada Robotnicza i Żołnierska. Młodzież niechanowska organizuje potajemnie broń. amunicję i uzbrojenie, organizuje Straż Obywatelską, działa tajna organizacja tzw. „Żołnierzy”w skład której weszli :Budzyński Antoni , Kozanecki Jakub, Staszkiewicz Kazimierz, Stach Czesław, Szczepaniak Józef. Przysięgają oni na krzyż i szable, że będą wierni i posłuszni. Napływa fala rewolucyjna, a wraz z nia nadzieje na rychłe zrzucenie znienawidzonego pruskiego jarzma. Wywołuje to wściekłość Niemców a Polakom z tego terenu dodaje otuchy i utrwala nadzieje. Wzrasta ilość ochotników i zapał patriotyczny chęć walki z Niemcami. W walkach Powstańczych na terenie Gniezna Inowrocławia, Witkowa, Trzemeszna biorą udział: - Wesołowski Wincenty, Majchrzak Stanisław, Wieczorek Kazimierz, Patalas Stanisław oraz wielu innych.

1920 

W roku 1920 założył Ks. proboszcz Mrugas Towarzystwo Katolickie Młodzieży Polskiej, które już niedługo zaliczono do najżywotniejszych w Archidiecezji. Szczególnie zasłynęli nasi młodzieńcy jako sportowcy. Jeden z członków Towarzystwa  zdobył nawet I miejsce i tytuł Mistrza Polski w biegu na 5 km .

1928 

W maju tego roku odbyła się wizytacja pasterska ks. Biskupa Laubitza z Gniezna.

1929

1 kwietnia tego roku opuszcza naszą parafię ks. proboszcz Mrugas udając się do Czerniejewa. Pozostawił po sobie wspomnienie jako gorący czciciel Najświętszego Serca Pana Jezusa. Do kultu tego włączył całą parafię urządzając w roku 1926 Misję św. Odtąd pierwsze piątki miesiąca w naszej parafii są uroczyście odprawiane. Wierni licznie przystępują w tym dniu do sakramentów św. 4 września tego roku odbył się w Niechanowie uroczysty pogrzeb Marii z Sapiechów Żółtowskiej. Kondukt żałobny prowadził brat zmarłej ks. Arcybiskup Metropolita Krakowski Adam Sapiecha. Tego samego roku księga zmarłych notuje bolesny wypadek jaki wydarzył się w Niechanowie. Rozjuszony buhaj dworski urwawszy się z uwięzi wypadł na drogę ku Mikołajewicom i tam dopadł pracownika tego majątku Ignacego Kaźmierczaka, którego zadeptał na śmierć.

1933 

W tym roku założono Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży Żeńskiej.

1934 

Do wiadomości przyszłych pokoleń tu należy wspomnieć o corocznych rekolekcjach zamkniętych jakie odbyły się dla Profesorów Wyższych Uczelni i dla Intelektualistów z całej Polski od roku 1930 do 1939. Jedną z tych serii rekolekcyjnych prowadził sam Kardynał Hlond. Niezależnie od tego dostojnik kościelny co roku przybywał do Niechanowa na zakończenie rekolekcji. Uczestników rekolekcji podejmował gościnnie tutejszy Dom Patronacki.
1939 Wybuch II wojny światowej. Już w kilka dni po wkroczeniu do naszej parafii zbrodniarze niemieccy aresztowali kilku młodzieńców z Drachowa, których po kilku tygodniach rozstrzelali na Dalkach k/Gniezna. Z niektórych wiosek jak z Niechanowa i Drachowa wywieziono wszystkich rolników. Dnia 26.08.1940 r. aresztowano ks. Dziekana Jana Szlachte. Wywieziono go do obozu koncentracyjnego w Dachau, gdzie zmarł w rok później z wycieńczenia. Tymczasem opiekę duszpasterską objął ks. Prałat Wilkans z Jarząbkowa. Od 26 VIII 1939 r. wojska polskie garnizonu miasta Gniezna zakwaterowały się na terenie powiatu. Na terenie Niechanowa i Gębarzewa urządzono lotniska pomocnicze. W dniu 3.IX 1939 r. zaczęły się wycofywać pierwsze oddziały Wojska Polskiego. Po wycofaniu się wojska powołano dla bezpieczeństwa tzw. Straż Porządkową. W stosunku do bezbronnej ludności polskiej, bandy niemieckie stosują celowy terror połączony z okrucieństwem. Z chwila wejścia wojsk niemieckich następują aresztowania wśród działaczy kulturalnych i społecznych. Jako pierwszych wysiedla się obywateli polskich. Ludności tej pozwolono zabrać tylko mały ręczny bagaż  i zlokalizowano ich w Garbarni w Gnieźnie, skąd po skompletowaniu transportu wywieziono do Generalnej Guberni. Później na większą skalę usuwano z własności i wywożono średnich rolników. Wywożono również ubogich kaleki i starców, którzy pod jakimkolwiek względem mogli stanowić ciężar dla okupanta. W stosunku do kultury polskiej i oświaty zakazano prace  organizacyjne i konfiskowano wszystkie mienia tych organizacji. Zniszczono wszystkie biblioteki gminy i stowarzyszeń oraz ich chorągwie i cały ruchomy inwentarz. Pałac niechanowski zostaje splądrowany a zabytki muzealne w postaci starodawnych zbroi, mebli wywieziono do Rzeszy. W różnych miejscach na terenie lasu Jelonek Niemcy rozstrzeliwują polskich działaczy społecznych i tam ich zakopują. Innych wywożą do obozów koncentracyjnych, skąd tylko nieliczni powracają.

1941  

W dniu 22 maja 1941 roku Niemcy zamknęli Kościół zabierając ze sobą klucz.
Na plebani pozostawiają swego zaufanego gospodarza Niemca oraz urzędników pracujących w Komisariacie Policji. Szczęście, że kilka dni wcześniej przeniesiono całe archiwum do mieszkania organisty przez co takowe ocalało. Zdążono wówczas ukryć starożytną monstrancję. Niemcy zabrali wszystkie złożone lichtarze i krzyże z metalu. Zabrano stare dzwony, śliczne organy fundowane przez kolatorów Żółtowskich, Rzewóskich, Różnowskich. Pozostawiono na pastwę losu cmentarz grzebalny, poobalano wszystkie krzyże i nagrobki z wszystkimi napisami polskimi. W tych ciężkich czasach dorywczo opiekę nad pozostałymi Polakami pełnił Ksiądz Kanonik Kłos z Żydowa.

1945 

Dnia 21 stycznia 1945 roku została nasza parafia oswobodzona, przez żołnierzy Armii Czerwonej. Otworzono natychmiast Kościół, gdzie oczom naszym przedstawił się żałosny obraz wnętrza. Całe masy tabaki do palenia suszyło się w Kościele. Oczyszczony natychmiast Kościół znów zaczął spełniać swoją funkcję. W dniu 11 lutego 1945 roku odprawiono znów mszę św.
W miarę posuwania się wojsk radzieckich na zachód w styczniu 1945 r. zauważa się pierwszych uciekinierów niemieckich ze wschodnich powiatów. Ruch ten wzmagał się w dniach następnych. Wiadomosć o zbliżaniu się wojsk radzieckich wywołała niepokój wśród ludności niemieckiej   gminy Niechanowo. Niemcy więc w skryciu zaczęli przygotowywać się do ucieczki . Dnia 20 stycznia wydano tutejszym Niemcom rozkaz do ewakuacji. Zabrali oni wszystko co posiadali. Z tego powodu ogołocili prawie wszystkie gospodarstwa rolne z koni i inwentarza. Pierwsze oddziały wojsk radzieckich wkroczyły na teren powiatu 21.I 1945 r w godzinach rannych od strony Witkowa i Gniezna. Na terenie lasu Jelonek od strony leśniczówki Niemcy „Volkssturm”  stawili opór wojskom radzieckim. Opór ten w krótkiej walce został rozbity i zlikwidowany.

1947

W styczniu 1947 r. przybył do Niechanowa generał Karol Świerczewski. W czasie parcelacji okolicznych majątków ziemskich dokonał aktu nadania ziemi bezrolnym i małorolnym chłopom, śród nich byli również osadnicy wojenni. W tym też czasie nastąpiła elektryfikacja wsi Niechanowa, Nowejwsi i Żelazkowa.

1951

W 1951 w powołana zostaje Gminna  Rada Narodowa . Pierwszym przewodniczącym zostaje Józef Moszyk były chorąży 69 p.p 17 D.P. z Gniezna.

1952

w 1952 następuje zmiana przewodniczącego. Stanowisko to obejmuje Franciszek Libera.W 1953 następnym przewodniczącym zostaje Witold Musiałkiewicz, który pełni tę funkcję do 1954 r. w 1953 r. w Niechanowie powstaje Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna.

1955

W 1955 r. następuje reorganizacja administracji, Gminne Rady Narodowe zostają przekształcone w Gromadzkie Rady Narodowe a jej przewodniczącym zostaje Stefan Malinger, który tę funkcję sprawuje do 1973 r.

 
«« wstecz
drukuj wyślij ten link
Kalendarz wydarzeń
2024

N Pn Wt Śr Cz Pt Sob
123456
78910111213
14151617181920
21222324252627
282930
 
Mapa
 
Zapraszamy na stronę SP w Niechanowie...
Zapraszamy na stronę internetową SP w Jarząbkowie
Zapraszamy na stronę UKS Błyskawica...
GLKS Pelikan Niechanowo zaprasza...
HISTORIA KOŁA PSZCZELARZY W NIECHANOWIE...
Zapraszamy na naszą stronę...
Gminny Ośrodek Kultury w Niechanowie...
Stowarzyszenie Rodziców Ziemi Niechanowskiej...
System Informacji Przestrzennej - Gmina Niechanowo
Biblioteka Publiczna Gminy Niechanowo
XXV Ogólnopolski Bieg Niechana
Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Niechanowie
Punktem Wspierania Biznesu
Akademia Piłkarska Niechanowo
Gmina Niechanowo - kanał filmowy na YouTube
Gmina Niechanowo na FB
Koło Gospodyń Wiejskich w Cielimowie „Atomówki Cielimowo”
 
Subskrypcja

Zapraszamy do korzystania z naszego biuletynu informa-
cyjnego. Prosimy wpisać swój adres e-mail w pole poniżej.
dopisz
  
  
Aktualności|Sesje Rady Gminy|Budżet Gminy|Urzędy i instytucje|Kultura i oświata|Katalog firm|Ogłoszenia|Kontakt
© Gmina Niechanowo | on line: 1 odwiedzin: 5083147