Niechanowo, wieś leżąca na płaskowyżu 124 m nad poziomem morza we wschodniej części powiatu gnieźnieńskiego a pod względem kościelnym przynależna do Diecezji Gnieźnieńskiej, znajduje się 10 km odległości na wschód od Gniezna.
Prawdopodobnie Niechanowo nazwę swą zawdzięcza kmieciowi względnie rycerzowi imieniem Niechan. Kmieć ten w zamierzchłych czasach, może jeszcze pogańskich, został przez księcia tutejszego osiedlony i od jego imienia nazwano miejscowość tą Niechanowem.
To, że Niechanowo mogło już istnieć w zamierzchłej przeszłości świadczy bliskość ówczesnej siedziby książęcej względnie królewskiej w niedalekim Gnieźnie, przy którym to grodzie jak najwięcej osiedli skupiło się by dać utrzymanie licznemu dworowi.
Pierwszym znanym nam rodem, którego członkowie dzierżyli niechanowską ziemię, był stary ród Porajów inaczej Różyców zwany. Rodzina ta pochodziła z czeskich Sławników, z której się wywodził św. Wojciech. Wśród licznych włości posiadanych przez Porajów na Pałukach i Kujawach, osiedlili się oni także na starożytnym szlaku Gniezno – Kalisz w naszym Niechanowie. I oni to prawdopodobnie ufundowali tutaj Kościół. Szczególnym patronem rodziny Porajów był św. Jakub Apostoł. Stąd też można przyjąć, że kościołowi niechanowskiemu dano za patrona św. Jakuba jako ich opiekuna rodowego. Działo się to pomiędzy latami 1200- 1300. Z żalem tu trzeba stwierdzić, że akt erekcyjny Kościoła i parafii w ciągu wieków zaginął. W każdym bądź razie, Kościół w Niechanowie należy do najstarszych fundacji na ziemiach polskich.
Od najdawniejszych czasów patronat nad kościołem przynależał do właścicieli Niechanowa. Tak samo z najstarszych źródeł dowiadujemy się, że do parafii niechanowskiej przynależały te same wioski co i dzisiaj przynależą.
Jak wyglądał pierwotny Kościół, trudno określić. Był on na pewno drewniany. Znajduje się w punkcie największego wzniesienia w okolicy. Obok Kościoła znajdował się cmentarz grzebalny, który dotąd służy swojemu celowi.
Około roku 1270 nastąpił znaczny rozwój rzemiosła oraz handel. Niechanowo zaczęło odgrywać znaczną rolę w handlu zbożem i bydłem. Było bowiem jednym z głównych dostawców zboża oraz innych artykułów i surowców rolnych i leśnych, na które szybko wzrastało zapotrzebowanie na drorach książęcych i ośrodkach wielkomiejskich. Ożywienie handlowe powodowało przebiegający przez ośrodek dóbr ziemskich szlak bursztynowy na wschód oraz same jarmarki w Niechanowie i Gnieźnie, które odbywały się trzy razy w roku.
Już w wieku XIII Niechanowo było ośrodkiem klucza dóbr ziemskich do którego przynależały wsie Niechanowo, Miroszka, Nowawieś, Drachowo i Karsewo. W tych to osiedlach rządzili znani nam Poraje i Różyce. W Goczałkowie był możny ród Nowinów. W Mikołajewicach rządzili Adwańce i Wężykowie. Arcugowo należało do dóbr Arcybiskupów Gnieźnieńskich a w roku 1287 drogą zamiany przeszło na własność Arcugowa aż do III rozbioru Polski.
Ważnym wydarzeniem w XIII wieku to dokonana przez Różyców lokacja wsi na prawo niemieckie inaczej magdeburskie zwane. Dowodem tego jest istnienie w Niechanowie sołtysa i sołectwa, daniny dawane były przez kmieci swemu księdzu pod nazwą małdratów oraz czynsz płacono z gruntów kmiecych panom. Podobno układ wsi Niechanowa /obecnie/ jest dowodem starej typowej osady słowiańskiej gdzie to wzdłuż wsi po obu stronach były zabudowania kmiece, w przeciwieństwie do innych wiosek w parafii jak np. Nowejwsi, Goczałkowie, Drachowie, które to wsie zbudowane zostały już według wzoru magdeburskiego.
Z chwilą ustanowienia lokacji osady niechanowskiej ustalono dla tej miejscowości herb pierwszego rodu Porajów – herb polski zwany „ Róża biała w czerwonym polu”
1300
Jako pierwszego ze znanej nam rodziny Porajów spotykamy w końcu XIII wieku Jakuba Różyca dzierżącego wówczas obszerny klucz niechanowski.
1331
W tym też okresie w roku 1331 nastąpiło złupienie katedry gnieźnieńskiej i kościoła niechanowskiego przez Krzyżaków.
1395
Dopiero w roku 1395 dowiadujemy się ze znanych nam źródeł że proboszczem w Niechanowie był wtedy ks. Damian.